Porady

 

PROSZĘ? SŁUCHAM?

Niedosłyszenie to poważny problem ludzi w starszym wieku, wiele osób jednak doświadcza utraty słuchu znacznie wcześniej. Pewne rodzaje niedosłuchu poddają się leczeniu farmakologicznemu bądź operacyjnemu, inne wymagają aparatu słuchowego.

Najbardziej powszechną przyczyną utraty słuchu są zmiany związane z wiekiem. Większość z nas zostanie dotknięta tą przypadłością w miarę upływu lat. Nie dzieje się to z dnia na dzień, lecz bardzo powoli. Wiele może wskazywać na powolną utratę słuchu. Przykładem mogą być sytuacje, w których trudno jest zrozumieć mówiących, gdy rozmowa toczy się w większym gronie osób. Szum z otoczenia tylko pogarsza tę sytuację, a inne dźwięki, takie jak dzwonek do drzwi, dźwięk telefonu, śpiew ptaków rozmywają się lub wręcz zanikają. Ubytek słuchu w starszym wieku zwykle ma taki charakter, że pewne istotne dźwięki mowy są odbierane niewyraźnie. To powoduje wrażenie, że: SŁYSZĘ, ALE NIE ROZUMIEM. Trudności w zrozumieniu tego, co mówią inni mogą być niezwykle frustrujące i zawstydzające.

Gdy zaczynamy doświadczać utraty słuchu, może nam się wydawać, że problem dotyczy tylko nas- że nikt inny nie jest w takiej samej sytuacji, więc tym bardziej nie będzie nas w stanie zrozumieć. Nic bardziej mylnego! Badania wykazały, że około 10% ludzi ma problemy ze zrozumieniem mowy! Oznacza to, że blisko pół miliarda osób na całym świecie doświadcza trudności w słyszeniu i powinno rozważyć wizytę u specjalisty celem zbadania słuchu.

Niedosłuchowi często towarzyszą liczne uprzedzenia i nieporozumienia. Z jednej strony osoby niedosłyszące, które czasem zapytane o coś odpowiadają nie na temat, lub gubią wątek rozmowy, są posądzane przez bliźnich o niedostatki inteligencji. Z drugiej zaś wielu głuchych unika noszenia aparatów słuchowych, sądząc, że to uwidacznia ich kalectwo. A przecież, jak na ironię, to BRAK APARATU W PEŁNI OBNAŻA TĘ WADĘ!

Mimo iż wielu z nas będzie zmuszonych zaakceptować niedosłyszenie jako efekt starzenia się, nie ma żadnego powodu, aby akceptować GORSZĄ JAKOŚĆ ŻYCIA. Największym błędem w tej sytuacji jest ignorowanie lub ukrywanie swojej wady. Ludziom generalnie łatwiej jest żyć, gdy się ze swoim niedosłuchem pogodzą. Poddają się oni wówczas stosownym badaniom i mogą skorzystać z dobrodziejstw aparatów słuchowych.

Współczesne aparaty słuchowe to bardzo skomplikowane technicznie, a zarazem BANALNIE PROSTE w obsłudze urządzenia, dopasowywane indywidualnie do wady słuchu. Aparaty nie przywrócą nam słuchu, ale pomogą wykorzystać to, co z niego zostało. Często też pomagają zapomnieć o towarzyszącym niedosłuchowi, opornym na leczenie szumom usznym. Dzięki częściowej refundacji kosztów zakupu przez Kasy Chorych aparaty słuchowe stały się bardziej dostępne niż kiedykolwiek wcześniej.

 

UCHO – budowa i uszkodzenia

Ucho jest bardzo skomplikowanym narządem składającym się z trzech części: ucha zewnętrznego, ucha środkowego i ucha wewnętrznego. Z ucha wewnętrznego informacja jest przekazywana nerwem słuchowym do mózgu, gdzie następuje ostateczne przetwarzanie słyszanego dźwięku. Ubytek słuchu może być wynikiem pojawienia się jakiejś przeszkody na drodze sygnału dźwiękowego lub uszkodzenia którejś z trzech części ucha. Gdy przyczyna ubytku słuch występuje w uchu zewnętrznym lub środkowym mamy do czynienia z przewodzeniowym ubytkiem słuchu, natomiast gdy przyczyna znajduje się w uchu wewnętrznym ubytek słuchu nazywany jest odbiorczym. Jeżeli ubytek słuchu jest złożony i zawiera dwie powyższe składowe to mówimy o ubytku mieszanym. Aby lepiej zrozumieć przyczyny występowania ubytków słuchu ważne jest wyjaśnienie, w jaki sposób ucho odbiera dźwięki.

Możliwe przyczyny powstania ubytku słuchu w ...

... uchu zewnętrznym

Typowe problemy to nadmierne nagromadzenie woskowiny oraz infekcja przewodu słuchowego (otitus externa).

... uchu środkowym

Typowe przyczyny to wystąpienie perforacji błony bębenkowej, infekcji (otitus media) i otosklerozy (zgrubienie wokół strzemiączka ograniczające ruchomość kosteczki). Wiele schorzeń ucha zewnętrznego i środkowego może być leczonych farmakologicznie lub chirurgicznie. W przypadkach, gdy nie jest to możliwe, ubytek słuchu może być skorygowany za pomocą aparatu słuchowego - zwykle z dużą skutecznością.

... uchu wewnętrznym

Większość ubytków słuchu jest spowodowana zniszczeniem struktury ucha wewnętrznego. Typowe przyczyny to naturalny proces starzenia (najczęstszy powód występowania ubytku słuchu), ekspozycja na nadmierne głośne dźwięki (nagły hałas krótkotrwały i/lub długotrwała ekspozycja na duże natężenie hałasu), stosowanie leków ototoksycznych, urazy głowy i czynniki dziedziczne. W takich przypadkach zniszczone zostają drobne komórki rzęsate w ślimaku - zwykle w sposób nieodwracalny. W zasadzie nie mogą być one już odbudowane przez zastosowanie, np. środków medycznych, ale większość odbiorczych ubytków słuchu może być korygowana za pomocą aparatów słuchowych.

 

Ubytki słuchu mają różną głębokość

Między dwoma biegunami: dobrego słyszenia i braku słyszenia występuje rozległy obszar ubytków słuchu o różnym stopniu. Stopnie ubytków słuchu są określane jako: lekki, średni, ciężki, głęboki (resztki słuchowe). Większość ubytków słuchu zawiera się między lekkim a średnim. Wpływ ubytku słuchu na rozumienie mowy

Przewodzeniowy ubytek słuchu powoduje zwykle pogorszenie słyszenia w zakresie niskich częstotliwości. Oznacza to, że nisko brzmiące dźwięki (głębokie dźwięki, takie jak "o", "u"), które są nośnikami większej części "głośności" mowy są najbardziej zniekształcone. Powoduje to zmniejszenie głośności słyszanego sygnału mowy, ale nie wpływa na jego wyrazistość.

Z drugiej strony odbiorczy ubytek słuchu najbardziej wpływa na ostrość słyszenia w zakresie wysokich częstotliwości. Wysoko brzmiące dźwięki (takie, jak "s", "f", "sz", "cz", "t") odgrywają decydującą rolę w naszej umiejętności wyraźnego rozumienia mowy. To dlatego osoba z odbiorczym ubytkiem słuchu często mówi: "Słyszę, ale często nie mogę zrozumieć tego, co się mówi").

Niezależnie od przyczyny i stopnia występującego ubytku słuchu, należy zawsze pamiętać, że prawie każdy słabosłyszący może odnieść dużą korzyść z dobrze dopasowanego aparatu słuchowego.

Jeżeli podejrzewasz, że masz problemy ze słyszeniem udaj się do lekarza laryngologa lub protetyka słuchu, aby uzyskać wszechstronną poradę dotyczącą słuchu.

 

Kiedy podejrzewać ubytek słuchu u dzieci?

Należy zwrócić uwagę na bardzo powszechne objawy:

• gaworzenie jest stale takie samo
• gaworzenie ustaje w wieku 6-8 miesięcy lub przechodzi w krzyk
• dziecko nie rozumie prostych poleceń, które powinno rozumieć i wykonywać w wieku 12 miesięcy
• dziecko prawie wcale nie mówi
• dziecko ma kłopoty z usłyszeniem rodziców
• dziecko źle wymawia słowa
• dziecko nielogicznie reaguje na polecenia zwłaszcza, gdy nie widzi osoby mówiącej

Uważaj, żeby się nie pomylić. Dziecko może reagować na zmianę natężenia światła, a nie dźwięk. Radio lub odkurzacz można wyczuć dzięki wibracjom. Klaskanie za uchem można rozpoznać po zmianie ciśnienia powietrza. Dziecko niedosłyszące zostaje "ekspertem" w kompensowaniu sobie ubytku słuchu przy pomocy innych zmysłów.

 

Pierwszy etap jest najtrudniejszy

Jeżeli od dawna masz kłopoty ze słuchem, po zaprotezowaniu aparatem słuchowym usłyszysz dźwięki, których być może nie słyszałeś od lat. W pierwszej chwili możesz ich nawet nie rozpoznać - należy się do nich przyzwyczajać i ćwiczyć:

• nowy aparat należy wypróbować w domu, w spokojnym otoczeniu, regulując odpowiednio poziom głośności
• nie zwiększaj poziomu głośności bardziej niż jest to konieczne, ponieważ otaczające dzwięki mogą okazać się nieprzyjemne
• gdy czujesz się zmęczony, wyłącz aparat i zrób krótką przerwę

Nauka słyszenia może trwać długo, lecz miliony ludzi posługujących się aparatami słuchowymi może zaświadczyć, że wysiłek zostanie zrekompensowany.

 

Co nieco o aparatach słuchowych

Współczesny aparat słuchowy to małe, dyskretne urządzenie pomagające wykorzystać sprawne elementy ucha niedosłyszącego człowieka. Aparat słuchu nie przywraca, ale pozwala wykorzystać to, co z niego zostało. Działanie aparatu polega w dużym uproszczeniu na: "słuchaniu" dźwięków z otoczenia, ich wzmacnianiu i przekazaniu do ucha. Trzeba mieć świadomość, że powyższe funkcje są wykonywane przy użyciu bardzo skomplikowanych podzespołów, co na szczęście nie utrudnia codziennej obsługi.

Ponieważ każdy typ aparatu słuchowego dysponuje innymi parametrami akustycznymi, zaś niedosłuch u każdego pacjenta ma pewne indywidualne, niepowtarzalne cechy, stąd wniosek, że nie każdy aparat będzie odpowiedni dla danej osoby.

Do najbardziej popularnych aparatów słuchowych należą nadal zaczepy zauszne. Jak sama nazwa wskazuje są one noszone za uchem pacjenta i poprzez plastikowy wężyk łączone z wkładką uszną zakładaną do wnętrza małżowiny. W zasadzie jedyną ich wadą jest rozmiar utrudniający pełne ich ukrycie. Mają za to szereg zalet: jako jedyne nadają się do protezowania dużych ubytków słuchu, ich większe rozmiary znacznie upraszczają obsługę, z reguły są one tańsze od swych miniaturowych odpowiedników.

W wielu przypadkach można stosować dyskretne aparaty wewnątrzuszne i wewnątrzkanałowe. Charakteryzują się one wbudowaniem części elektronicznej do skorupy pełniącej funkcję wkładki dousznej. Są one nieprzydatne u pacjentów z wąskim przewodem słuchowym, dużym ubytkiem słuchu, z ograniczoną sprawnością manualną oraz u dzieci.

Wprowadzenie do użytku aparatów słuchowych cyfrowych stało się milowym krokiem w rozwoju audioprotetyki. Aparaty te mogą obecnie być stosowane do wszystkich typów niedosłuchów, oferują dobrą jakość dźwięku. Występują w wersjach obudowy.

Nieodzownym dodatkiem do każdego aparatu słuchowego jest wkładka douszna. W przypadku zaczepy zausznej wkładka stanowi osobny element wykonany z przezroczystego tworzywa i zakładana jest do wnętrza małżowiny usznej, zaś w przypadku aparatu wewnątrzusznego stanowi jego zewnętrzną powłokę. Zawsze musi ona idealnie kształtem pasować do kanału słuchowego stąd do jej wykonania potrzebne jest pobranie tzw. wycisku usznego (odlewu wnętrza ucha pacjenta). Prawidłowo dopasowana wkładka pozwala w pełni wykorzystać możliwości aparatu i zabezpiecza przed zakłóceniami w przetwarzaniu dźwięku.

Mamy nadzieję, że powyższe informacje przyczynią się do lepszego zrozumienia tematyki i świadomego uczestnictwa w procesie doboru aparatu słuchowego.

Celem uzyskania dalszych wyjaśnień i ewentualnego umówienia się na wizytę uprzejmie prosimy o kontakt.

 

Konserwacja aparatu słuchowego

Regularna konserwacja i czyszczenie może przedłużyć żywotność aparatu i zapewnić jego prawidłowe funkcjonowanie:

Konserwacja wkładki zausznego aparatu słuchowego:

• czyszczenie za pomocą tabletek musujących, takich samych jak używa się do pielęgnacji protez zębowych
• czyszczenie w ciepłej wodzie z mydłem, a następnie opłukiwanie ciepłą wodą.

Nie ma znaczenia, która z metod jest używana. Ważne jest uzyskanie całkowitej drożności wkładki przed jej ponownym założeniem. Wkładka powinna być przedmuchiwana za pomocą specjalnej pompki lub osuszona przez pozostawienie w pobliżu średnio nagrzanego kaloryfera.

Konserwacja zausznych i wenątrzusznych aparatów słuchowych

• wycieraj aparat delikatną, suchą ściereczką, nigdy nie używaj do czyszczenia wody
• jeżeli aparat słuchowy jest nieużywany, powinien być wyłączony
• jeżeli przewidujesz wyłączenie aparatu na kilka dni, należy wyjąć baterię i pozostawić w suchym miejscu, po oczyszczeniu
• aparat należy chronić przed działaniem wysokich temperatur i wilgoci
• należy zdejmować aparat przed kąpielą, używaniem suszarki lub lakieru do włosów.

 

Problemy z aparatem słuchowym

Gdy aparat nie funkcjonuje prawidłowo, należy przeprowadzić następującą procedurę: włożyć świeżą baterię do aparatu i włączyć, ustawić przełącznik "M-T" w pozycji M i maksymalnie zwiększyć głośność. Jeżeli nie słychać charakterystycznego gwizdu, należy sprawdzić czy:

• umieszczono świeżą baterię
• bateria umieszczona jest prawidłowo w czystym pojemniku na baterię
• aparat jest włączony
• "wyjście dźwięku" lub wkładka uszna nie są zablokowane przez woskowinę
• plastikowy przewód lub sama wkładka nie są zawilgocone

W naszych gabinetach wykonujemy bezpłatne badania słuchu, indywidualny komputerowy dobór aparatu (również w domu pacjenta), naprawy, regulacje. Oferujemy profesjonalną obsługę i konsultacje laryngologiczne.